Deze winter vertoont Foam de eerste museale solotentoonstelling van de Nederlandse kunstenaar Daan Paans. In de tentoonstelling Panta Rhei, die bestaat uit fotografie, sculpturen en een videowerk, speelt Paans met de manier waarop we waarde toekennen aan kunstwerken en historische artefacten en hoe onze beeldvorming met de tijd ongemerkt veranderd.
In de openingsscène van de film Indiana Jones – Raiders of the Lost Ark (Steven Spielberg, 1981) weet de fictieve archeoloog Indiana Jones de felbegeerde ‘Golden Idol’ te bemachtigen uit een verscholen tempel diep in de jungle van Peru. Deze magische filmprop is gebaseerd op een precolumbiaans beeldje – het Dumbarton Oaks’ Birthing Figure - dat de Azteekse godin Tlazolteotl zou verbeelden. Uit onderzoek is echter gebleken dat het beeldje uit de collectie van het Dumbarton Oaks Museum in Washington hoogstwaarschijnlijk in de negentiende eeuw vervaardigd is en uit Europa of Azië afkomstig is.
Artefact #1: Polyresin (USA/China), 1981 © Daan Paans
Artefact #4: PLA/plastic (Utrecht, The Netherlands), 2017 © Daan Paans
Artefact #6: Carrara marble (Carrara, Italy), 2018 © Daan Paans
Paans raakte gefascineerd door de verwarring tussen kopie en origineel, en de waarde-toekenning door het museum aan iets dat niets met originele beeltenissen van Tlazolteotl te maken heeft. De kunstenaar zette de culturele mutatie voort. Hij kocht een plastic replica van de ‘Golden Idol’, fotografeerde het en stuurde de foto vervolgens door naar een ambachtsman. Op basis van de foto - die het beeldje slechts van één kant toont en geen idee geeft van de schaal van het object - produceerde deze maker een eigen replica, die vervolgens weer naar Paans werd gestuurd. Paans fotografeerde de nieuwe versie en stuurde de foto weer door naar een daaropvolgende maker. Iedere maker zag uitsluitend de gefotografeerde versie van de maker daarvoor. De makers komen uit verschillende landen en transformeerden opeenvolgend het beeldje van een krijsende, barende vrouw langzaamaan tot een statige dame die half ontbloot in rust lijkt te mediteren. Een culturele mutatie veroorzaakt door de culturele achtergrond, ideologie, commercie, smaak of beschikbare technologie van de maker.
Een terugkerende onderzoeksvraag in zijn projecten is hoe beeldvorming verandert door de geschiedenis heen. Met Panta Rhei probeert Paans te begrijpen hoe bepaalde culturen en hun relieken in de loop van de tijd veranderen, zonder dat dit wordt opgemerkt. In feite bestudeert hij voortdurend de interpretatie-vormende processen die zich in de loop van de geschiedenis hebben ontwikkeld, om te laten zien hoe onze kijk op de wereld is vormgegeven.
Bezoek Daan Paans - Panta Rhei, andere tentoonstellingen en events als Foam Member.
Het project van Daan Paans is ontwikkeld met steun van het Mondriaan Fonds.
De tentoonstellingen in Foam 3h worden mede mogelijk gemaakt door het Gieskes-Strijbis Fonds, de Van Bijleveltstichting en Kleurgamma Fine-Art Photolab.
Foam wordt ondersteund door de BankGiro Loterij, De Brauw Blackstone Westbroek, Gemeente Amsterdam, Olympus en de VandenEnde Foundation.
OVER DAAN PAANS
Daan Paans (1985, NL) studeerde in 2009 af op Fotografie aan de Academie St. Joost in Breda. In zijn artistieke praktijk bestudeert Paans op originele wijze processen van beeldvorming die zich door de geschiedenis heen hebben ontwikkeld, om inzichtelijk te maken hoe onze blik op de wereld is gekneed en gevormd. Zijn projecten vereisen vaak langdurig artistiek onderzoek, waarbij het eindresultaat varieert in verschillende media, maar altijd met de nadruk op fotografie. Zijn eerdere project Rhinoceros (2016) werd in 2016 gepubliceerd in Foam Magazine #45 (Talent Issue). Zijn werk was daarmee ook onderdeel van de reizende tentoonstelling Foam Talent in Londen (2016) en New York (2017). Recentelijk was er werk van Paans te zien in Galerie LUMC in Leiden, Cobra Museum in Amstelveen, Museum Belvedere Heerenveen, Erarta Museum of Contemporary Art in St. Petersburg, Tokyo Institute of Photography en het Münchner Stadtmuseum in München. Daan Paans wordt vertegenwoordigd door LhGWR in Den Haag.