De Chinees-Indische keuken onthult een fascinerende dimensie van de Nederlandse culinaire identiteit. Deze keuken, met haar wortels in het koloniale verleden van Nederland, is een onlosmakelijk onderdeel van de Nederlandse eetcultuur. Het is opmerkelijk hoe diep verweven dit koloniale verleden is met de Nederlandse identiteit, vaak zonder dat we er bij stilstaan. Deze realiteit illustreert de complexe gelaagdheid van de Nederlandse samenleving en vormt de kern van Benjamin Li’s artistiek project.

De tentoonstelling In Search of Perfect Orange, samengesteld door mijn collega Katy Hundertmark, nodigt bezoekers uit voor een zintuiglijke verkenning van de Chinees-Indische restaurants in Nederland. Centraal in dit project staat een innovatief kunst- en fotoboek in de vorm van een stickeralbum. Dit album weerspiegelt niet alleen processen van culturele aanpassing en identiteitsvorming, maar dient ook als metafoor voor de bredere maatschappelijke en culturele kennishiaten omtrent de Chinees-Indische restaurants in Nederland. Het onvolledige karakter van het album symboliseert de lacunes in ons collectieve begrip van deze rijke culinaire en culturele traditie, en nodigt uit tot reflectie over hoe we omgaan met diversiteit en cultureel erfgoed in onze samenleving.

Deze aanpak verandert de rol van het publiek van passieve toeschouwer naar actieve deelnemer. Het samenstellen van het album is, net als eten zelf, een ervaring die meerdere zintuigen prikkelt: het zien en voelen van de stickers, het geluid van het openen van de sticker verpakking en het plakken van de stickers in het boek. De spanning van niet te weten welke stickers je zult vinden, voegt een element van verrassing toe aan het proces. In Li’s werk wordt het plaatsen van stickers een tastbare manier om cultureel erfgoed te ervaren en te verwerken. Het uitwisselen van dubbele stickers voegt een sociale dimensie toe die doet denken aan het delen van een maaltijd. Bezoekers worden aangemoedigd om hun dubbele stickers te ruilen, wat leidt tot nieuwe ontmoetingen en het delen van verhalen. Hierdoor ontstaat een microkosmos van gemeenschapsvorming en gedeelde culturele ontdekking, waarin mensen elkaar leren kennen via de gedeelde ervaring van het sticker verzamelen.

Door meer dan 1.000 restaurants in heel Nederland te bezoeken, heeft Li een uitgebreide culturele kaart samengesteld die de aanwezigheid van de Chinees-Indische keuken in de Nederlandse samenleving in beeld brengt. Dit onderzoek vormt de basis voor zijn artistieke interpretaties, die zich uiten in fotografie, video-installaties en sculpturale elementen. De tentoonstellingsruimte zelf is ingericht als een Chinees-Indisch restaurant, waarbij bezoekers worden ondergedompeld in een zintuiglijke ervaring die de sfeer van een diner oproept. In zijn project legt Li de complexe verbanden tussen voedsel, migratie en identiteit bloot. Hij toont hoe culinaire tradities fungeren als een bron van herinnering en nostalgie voor migranten, terwijl ze tegelijkertijd bijdragen aan identiteitsvorming en culturele expressie. Bovendien belicht Li’s werk de veelzijdige rol van migrantenrestaurants, die niet alleen bijdragen aan de economische overleving van migranten, maar ook dienen als culturele en sociale knooppunten waar verschillende gemeenschappen samenkomen.

In de context van Philomena Essed’s concept van alledaags racisme, belicht Li’s project hoe subtiel rassendiscriminatie verweven kan zijn in dagelijkse interacties, zelfs in culinaire tradities die ogenschijnlijk geaccepteerd zijn. Li illustreert dit met een persoonlijke ervaring: “Ik vind Chinees-Indische restaurants zelf prachtig, maar het feit is dat deze restaurants vaak belachelijk worden gemaakt, of op zijn minst niet serieus worden genomen. Een typerend voorbeeld hiervan is de vraag van zanger en jurylid Gordon in het programma Holland’s Got Talent aan de Chinese deelnemer Xiao Wang of hij ‘Nr. 39 with Rice’ ging zingen.”

Tegelijkertijd toont zijn werk de vluchtigheid van cultureel erfgoed. De nostalgie over het verdwijnen van Chinees-Indische restaurants in Nederland wordt vastgelegd in zijn interactieve stickerboek, als eerbetoon aan Li’s culturele roots, familie en migratiegeschiedenis. In Search of Perfect Orange overstijgt de grenzen van conventionele kunst en nodigt uit tot een verregaande betrokkenheid met de veelzijdige smaken van culturele identiteit. Het daagt ons uit om voorbij stereotypen te kijken en de genuanceerde verhalen te waarderen achter elk gerecht, elk restaurant en elke gemeenschap die bijdraagt aan ons gedeelde culturele erfgoed. In een steeds diverser wordende samenleving herinnert Li’s project ons aan de kracht van kunst om begrip en verbinding te bevorderen, terwijl het de complexiteit van onze culinaire en culturele identiteit onder de loep neemt.

—Aya Musa

1. Wong Koen, Middenweg 267, 1098 AR, Amsterdam  

2. Pagode, Bilderdijkstraat 74, 1053 KW, Amsterdam 

3. China Town, Ijsbaanpad 1A, 1076 CV, Amsterdam 

4. Fook Sing, Molukkenstraat 155, 1095 BD, Amsterdam 

5. Tai Yuen, Purmerweg 57, 1023 AX, Amsterdam 

6. Happy Corner, Plantage Middenlaan 30, 1018 DG, Amsterdam